SEZARYEN SKAR GEBELİĞİ

Skar gebelik tanımı: Önceki sezaryen ameliyatındaki rahmin kesildiği yere, mevcut gebelik kesesinin yerleşmesine sezaryen skar gebeliği adı verilir.

Skar gebelik sıklığı: Literatürün aksine sıklığı fazladır giderek artmaktadır. Her plasenta yapışma ya da invazyon anomalisi (plasenta akreata, inkreata, perkreata) aslında bir skar gebeliktir. Ayrıca gereksiz yere yanlış fazladan konan skar gebelikler de eklendiğinde sanıldığının aksine sıklığı fazladır. 

Her plasenta perkreata bir skar gebelik midir? Evet, bir skar gebeliktir (önceki sezaryen ameliyatı yerine eşin yani plasentanın yerleşmesi koşuluyla).

Skar gebelik teşhisi: Ultrasonografi ile konur.

Skar gebelik teşhisindeki zorlukar nelerdir? Erken gebelik haftalarında yanlış teşhis sonucu, normal bir gebelik yanlışlıkla sonlandırılmaktadır. Ayrıca gebeliğin 9. veya 10. ya da daha ileri gebelik haftalarında yapılan geç teşhis ise, gerçek bir skar gebelik tanısının konamamasına neden olabilir.

Sezaryen skar gebeliği teşhisinde, en önemli konu deneyimdir.  

Her skar gebelik gerçek skar gebelik midir? Değildir. Bazıları normal gebeliktir. Aşağı yerleşimli kese ile gerçek skar gebelik genellikle karıştırılır.

Sezaryen ameliyatı (kesi yeri) bölgesine yerleşen gebelik kesesi, bir skar gebelik midir ya da skar gebeliğe ilerler mi? Rahmin aşağı bölgesine yerleşen her gebelik kesesi skar gebelik değildir. Her aşağı yerleşen gebelik kesesi skar gebeliğe ilerlemez.

Gebeliğin 5 ya da 6 hatta 7. haftası gibi çok erken dönemlerinde, rahmin aşağı kısmına yani sezaryen kesi yerine yerleşen gebelik kesesi, maalesef tüm dünyada yanlışlıkla sezaryen skar gebeliği olarak değerlendirilmektedir.

Gebelik kesesinin değil, plasentanın sezaryen kesi yerine yerleşip yerleşmediğini anlamak, işin püf noktasıdır; ancak bu çok kolay değildir zira plasentanın erken dönemde oluşma aşamasında olması nedeniyle skar gebeliği teşhisi zordur.

DENEYİMLERİMİZ: 150’den fazla sezaryen skar gebeliği teşhis ve takibini yapmış ve bu gebeleri doğurtmuş olmamız nedeniyle, kanaatimiz, bazı durumlarda plasenta, sezaryen kesi yerine yerleşse bile ilerleyen gebelik haftalarında, plasenta yapışma anomalisine (plasenta perkreta) ilerlemediği yönündedir.

Bu vakaların çok yakın takip edilmesi sonucu, nihai karara ulaşmak mümkündür.

Kaldı ki, skar gebelik plasenta perkretaya dönüşse bile, her plasenta perkreta vakasında rahmi almadığımız düşünüldüğünde, çok istekli gebelikleri sonlandırmamak gerekir.

Deneyimlerimize göre skar gebelik teşhisi konan vakaların yaklaşık %25’i skar gebelik değildir. Diğer bir deyişle her 4 gebeden biri, maalesef gereksiz yere skar gebelik nedeniyle sonlandırılmaktadır. 

Kliniğimize gelen ya da telefon ile bilgi alan kimi vakalar skar gebelik teşhis edildikleri için gebeliklerinin sonlandırıldığını bildirmişler ve çok istemelerine rağmen tekrar gebe kalamadıklarını söylemişlerdir. Kısacası, skar gebelik ya da plasenta perkreta cerrahisi yapmayanlar, hastaları yanlış yönlendirdikleri için gereksiz yere bu gebelikler sonlandırılmaktadır.     

Her skar gebelik plasenta perkreata olur mu? Olmaz.

Her skar gebeliği, ilerleyen haftalarda daha ağır bir yapışma anomalisi olan plasenta perkretaya ilerlemez. İlerlese bile, her plasenta perkreta vakasında rahmin alınması (histerektomi) gerekmez, yani rahim koruyucu plasenta perkreta ameliyatı yapılabilir. Ciddi perkreata vakalarında rahim koruyucu ameliyat zordur ve ileri cerrahi deneyim gerektirir.

NOT: Hastamızı sadece literatür ya da klasik kitap bilgisi ile yönlendirmiyoruz. Bilgi birikimimiz, 600 civarında perkreta vakası takibinden oluşmaktadır (ve bu sayının ortalama 150’si skar gebeliktir). Literatürde ya da dünyada bu sayılara ulaşan bir merkez sayısı yoktur. Bu nedenle, var olan skar gebelik çok istenen bir gebelik ise, gebelik şansı verilmeli ve yönetimi iyi planlanmalıdır. Çünkü aynı gebenin, daha sonra gebelik şansı olmayabilir. Planlama ve yönetim, aileye özgü olmalıdır.   

Skar gebelik teşhisideki tehlike: Erken gebelik haftalarında teşhis yanıltabilir, ileri gebelik haftalarında ciddi skar gebelik teşhisi konulmasında geç kalınabilir.

Ailenin beklenti ve koşullarına göre iyi bir takip imkânı sağlıyoruz ve planlama yapıyoruz.

Skar gebelik AMELİYATI: Genellikle laparoskopik (karından kamera ile girilerek) ameliyat yapılır; sonraki gebelikler düşünülerek laparoskopik yoldan iyi bir tamir yapılmalıdır.

Gebelik haftası ilerlemiş büyük vakalarda daha iyi bir tamir için laparotomi daha mantıklıdır.   

Skar gebelik sonrası tekrar skar gebelik olur mu? Olmayabilir.

Bu nedenle, sonlandırılacak ise deneyimli ellerde iyi tamir ameliyatı yapılmalıdır, ki tekrarlayacak olur ise ağır bir vakaya dönüşmesin. 

Ayrıca, skar gebelik sonlandırılırken, ailenin beklentisi, hastanın yaşı, ailenin var olan gebeliği ne kadar istendiği ya da bir sonraki gebelik şansının ne olabileceği gibi birçok faktör aile ile tekrar tekrar konuşulmalı, ideal olan yol seçilmeli ve kapsamlı danışmanlık verilmelidir.

NOT: Skar gebeliğinde teşhis, tedavi, takip ve yönetimi hastaya özgü olmalı, iyi planlama yapılmalı ve danışmanlık verilmelidir.