Perinatoloji

Perinatoloji nedir? Riskli ya da yüksek riskli gebelikler ile uğraşan bir bilim dalıdır. Diğer ve daha kapsayıcı ismi Maternal-Fetal Tıp ve Perinatololoji’dir; anneye (maternal), bebeğe (fetal) ve gebeliğin kendisine ait riskler ile uğraşan uzmanlık alanıdır.

Perinatoloji ‘Yüksek Riskli Gebelik’ Uzmanlığı: Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı olduktan sonra, yandal olarak 3 yıllık bir eğitimin ardından perinatoloji uzmanı olunur.

Perinatolog (Yüksek Riskli Gebelik Uzmanı) Kimdir? Perinatoloji uzmanının diğer adına perinatolog denir.

Perinatologlar (Yüksek Riskli Gebelik Uzmanları) Hangi Tanısal ve Tedavi Edici İşlemleri Uygulayabilirler? Perinatolog, bebeğin tüm organlarının anatomisini ultrason ile tepeden tırnağa inceler. Detaylı ya da ayrıntılı ultrason veya ikinci düzey ultrason isimleriyle de anılan bebeğin organlarının ayrıntılı incelenmesi ile tanı konulur. Bu işleme fetal anatomi incelemesi (the 20-week anatomy scan/ fetal anatomy screening) adı verilir. Ülkemizde yaygın olarak 2. düzey ultrason ya da detaylı ultrason ismiyle anılır.

Kısacası fetusun iç ve dış organlarının anatomisinin incelemesidir.

Ayrıca ultrason eşliğinde birçok girişimsel işlemler (koryon villüs örneklemesi, amniyosentez, kordosentez, anne karnındaki bebeğe kan transfüzyonu, şantlar, fetosit, redüksiyon, radyofrekans ablasyon tedavisi vs. gibi) yapılabilir.

Perinatoloğa (Yüksek Riskli Gebelik Uzmanına) Kimler Başvurmalıdır? Normal bir gebelik geçiren ve bebeğine anatomik inceleme yaptırmak isteyen her gebe başvurabilir. Ayrıca, her türlü riskli gebe zaten başvurmalıdır.

Riskli Gebelik Nedir? Anne ve Bebek Riskleri Nelerdir? Gebelikte anne ve bebek açısından ya da gebeliğin kendisinden kaynaklanan ve risk oluşturan her durum, riskli gebelik kapsamında değerlendirilir.

Anne İçin Riskler: En yaygın görülenleri; annede diyabet (şeker hastalığı), tansiyon yüksekliği ile giden hastalıklar, endokrin bozukluklar, kalp hastalıkları, bağ dokusu, enfeksiyon hastalıkları gibi.

Ayrıca, gebeliğinde büyük bir myom olması (gebelik+myom), sezeryan skar gebeliği, plasenta yapışma anomalisi (plasenta akreta, inkreta, perkreta), servikal yetmezlik gibi özel deneyim gerektiren durumlar da anne ve bebek için hayati risk oluşturan durumlardır.

Bebek (Fetus) İçin Riskler: Gebelikten kaynaklanan hastalıkların başında erken doğum, rahim ağzı yetmezliği/servikal yetmezlik, kanama ile seyredebilecek plasenta previa (bebeğin eşinin rahim ağzını kapatması), plasenta akreta, inkreta ve perkreta şeklinde rahim duvarı ve mesaneye yapışık plasenta riskli durumlardır.

Riskli Gebeliklerde Tanı ve Tedavilerde Perinatoloji

– Yüksek Riskli Gebelik: Anne ve bebek hayatını ilgilendiren her türlü hastalık en riskli hastalık grubunu oluşturur. En riskli ameliyat, plasenta perkreta olup özel deneyim gerektirir.

– Preeklampsi Nedir? Latincede ani gelişen demektir. Normal seyreden bir gebelikte, genellikle gebeliğin 5. ayından sonra tansiyon yüksekliği ile kendini gösterir ve giderek daha kötüye gidebilir.

Preeklampsi, gebelikte tansiyon yüksekliği ve idrarda protein kaybı ile giden ciddi bir hastalıktır. Bu bozukluk zamanla daha da kötüleşir. Kırmızı kan hücrelerinin yıkımı, düşük seviyede kan trombositleri, karaciğer ve böbrek fonksiyon bozukluğu, şişkinlik, akciğerlerde su toplaması nedeniyle kısa soluk alıp verme, karın ağrısı, ağrı kesicilere cevap vermeyen ciddi baş ağrısı ve görme bozuklukları annede görülebilir.

– Preeklamsinin Önemi Nedir? Preeklampsi hem anne hem de doğacak bebek için yaşamsal kötü sonuçlar doğurabilir. İyi takip edilmezse, fetüsün bir an önce doğurtulmasına gibi sonuçlar ortaya çıkabilir. Preeklamside zamanlama çok önemlidir. Bu nedenle hem anne hem de bebek (fetüs) yakın takip gerektirir. Anne ve bebeğin en az zarar göreceği bir zamanlama ile bebeğin doğurtulması gerekir. Perinatoloji uzmanının görmesi ve takip etmesi gereken yegâne hastalıklardan biri de preeklampsidir.